“Үндэсний үйлдвэрлэгчдийг дэмжих, ажлын байр нэмэгдүүлэх тухай” УИХ-ын 2011 оны зургаадугаар сарын гуравны өдрийн 30 дугаар тогтоолын 2.1-д “хоршооны гишүүн” малчин, мал бүхий этгээдийн бэлтгэсэн ноос боловсруулах үндэсний үйлдвэрт тушаасан хонины ноос болон тэмээний ноосны кг тутамд 2000 төгрөгийн мөнгөн урамшуулал олгохоор заасан. Улсын хэмжээнд ихэнх малчид өнөөдрийн байдлаар хонины ноосоо бэлтгэж, үндэсний үйлдвэрт тушаасан боловч урамшууллын мөнгөө авч чадахгүйд хүрээд байна. Учир нь “Үндэсний үйлдвэрлэгчдийг дэмжих, ажлын байр нэмэгдүүлэх тухай тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай” Улсын Их Хурлын 2012 оны 12 сарын 28-ны өдрийн 73 дугаар тогтоолоор “Хоршооны гишүүн” гэсэн тодотголыг 2014 оны 1 дүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөхөөр дээр дурдсан 30 дугаар тогтоолд өөрчлөлт оруулсан хугацаа нь дуусаад байна.

 

Хоршооны тухай хууль болон хоршооллын талаарх олон улсын хэмжээнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн сайн дурын нээлттэй, гишүүдийнэдийн засгийн оролцоог хангасан зарчмуудыг ноосны ченжүүд алдагдуулж, зохион байгуулалтай хоршоодыг хөдөө, орон нутагт олноор байгуулж байна. Эдгээр хоршоодын удирдлага ноосны урамшуулал олгох тухай УИХ-ын тогтоолын үйлчлэх хугацаа дууссаныг далимдуулан хуурамч хоршоодыг байгуулж, малчдыг гишүүнээр элсүүлэх, өндөр татвар авах, урамшууллын мөнгөнөөс суутган авах зэргээр хууль зөрчсөн үйлдлүүдийг гаргаж эхэлснээр малчдын хоршоонд нэгдэх сонирхлыг бууруулж байна. Иймд “Үндэсний үйлдвэрлэгчдийг дэмжих, ажлын байр нэмэгдүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын 2011 оны 6 дугаар сарын 3 өдрийн 30 дугаар тогтоолын 4 дэх заалтын “2014 оны 1 дүгээр сарын 1-ний” гэснийг “2016 оны 1 дүгээр сарын 1-ний” гэж өөрчлөн, уг тогтоолыг батлагдсан өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөхөөр тогтоолын төслийг боловсруулан өргөн барьж байгааг танилцууллаа.