“Клиникийн нэгдүгээр амаржих газарт төрөх дөхсөн ээжүүд ор хүлээн, олон хоногоор дараалал үүсгэж байна” гэх мэдээллийн дагуу тус төрөхийн Олон нийт, хэвлэл мэдээлэлтэй харилцах албаны ажилтан Д.Оюунбилэгээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Хэдхэн хоногийн өмнөөс цахим ертөнцөд нэгдүгээр төрөхтэй холбоотой асуудал яригдах болсон. Үнэхээр тэнд яригдаж байгаа шиг төрөх дөхсөн эмэгтэйчүүдийг олон хоногоор дараалалд суулгаад байгаа хэрэг үү?

-Сүүлийн үед манай эмнэлгийн ачаалал маш их байна. Ер нь бол манай эмнэлэг Хан-Уул, Сүхбаатар, Чингэлтэй, Багахангай гэх дөрвөн дүүргийн эхчүүдийг хүлээн авч, үйлчлэх учиртай. Харин хэдхэн сарын өмнөөс Эх нялхсын ачааллыг бууруулах зорилготойгоор Баянгол дүүргийг манайд нэмээд өгчихсөн. Үүн дээр нь нэмэгдээд огт өөр хороо, дүүргийн иргэд манай эмнэлэгт үзүүлэх бичиг хийлгэж ирээд байна. Дүүрэг, хороодынхоо эмч нараас гуйж байгаад манайд төрөх  бичиг хийлгэчихдэг юм шиг байна лээ. Үүнээс гадна иргэний бүртгэлийн нарийн хуудас их асуудал дагуулж байна. Энэ хуудсыг зөвхөн манайд төрөхийн тулд хуурамчаар хийж ирэх хүмүүс ч олон болсон.

Бидэнд сүүлийн үед эхчүүдээс санал гомдол их ирж байна. Гэхдээ бид хамгийн хурднаараа тухайн эхийн тав тухтай байдлыг хангахын тулд ажиллаж байгаа. Ачаалал өмнөхөөсөө хэд дахин их болсон гэдгийг иргэд маань ойлгох хэрэгтэй л дээ. Манай төрөх өмнө нь өдөрт хамгийн ихдээ 40 хүүхэд эх барьж авдаг байсан бол одоо өдөрт 50-60 төрөлттэй болоод байна. Ингэхээр эмч, сувилагчдад ирэх ачаалал маш их болно.

Дээр нь яамнаас мөнгө төсөвлөж өгөөгүй. Бүхэл бүтэн том дүүрэг нэмж авчихаад байхад ямар ч мөнгө төсөвлөөгүй байгаа нь тэр олон хүнд үйлчлэхэд улам хэцүү болгож байгаа юм.

-Яагаад төсөв батлаагүй юм бол. Энэ талаар салбарын яамандаа хандсан уу?

-Бараг өдөр бүр л салбарын яамандаа болоод нийслэлийн Эрүүл мэндийн газарт өргөх бичиг явуулдаг. Хэн ч хүлээж авахгүй байна. Тэд нараас ямар хариу ирдэг вэ гэхээр “Өөрсдийн нөөц бололцоондоо тулгуурлаад ажлаа үргэлжлүүл” л гэсэн. Гэтэл төсөв хүрэлцэхгүй үнэхээр хэцүү байна. Зарим үед эмч нар өөрсдийн мөнгөөрөө эм тариа авч хийж байгаа. Нэг ёсондоо өөрсдийн бор зүрхээр үйл ажиллагаагаа явуулсаар ирлээ. Ийм хүмүүс чинь ачаалал нэмэгдээд ирэхээр бүр дийлэхээ больж байна. Одоо бүр сүүлдээ орны дутагдалд ороод байгаа. Эх төрчихөөд эмнэлэгт доод тал нь гурван хоног хэвтдэг байсан бол одоо тийм юм байхгүй болсон. Хүндрэлгүй төрөөд, хүүхэд нь эрүүл байвал маргааш нь гаргаж байгаа.

-Өдөрт хэдэн ээжийг эмнэлгээс гаргаж байна?

-40 ээжийг гаргаж байгаа. Тэгэхээр өдөрт 30-40 ор суларч, төрөхөөр ирсэн эхчүүдийг коридорт хонуулахгүй байгаа гэсэн үг. Амаржсан ээжүүдээ гаргахтай зэрэгцээд ариутгал цэвэрлэгээг нь хийж байгаа. Яалт ч үгүй тэр ээжүүдийг гаргаж, шинээр төрөх нярайд нян халдаахгүйн тулд ирсэн хүмүүсийг хүлээлгэж байгаа нь үнэн. Өчигдрийн байдлаар гэхэд үүрээр 04:00 цагт төрсөн ээж өдөр 12 цаг хүртэл коридорт байж л байлаа. Тэр хүнийг өрөөнд оруулах гэж ид ачаалалтай үед зэрэг ажиллаж байлаа шүү дээ. Ямар ч байсан өнөөдрийн байдлаар нэг ч ээжийг коридорт хонуулаагүй. Ачааллаас шалтгаалаад 3-4 цаг хүлээх асуудал бол байгаа.

-Зарим хүн ээжүүдийг “Оочирлож сууж байгаад төрчих вий” гэж ярьж байна. Хүлээлгийн танхимд төрсөн тохиолдол гарсан уу. Тулгар ээж гэнэт өвдвөл яах вэ?

-Тийм зүйл гараагүй ээ. Хүлээлгийн танхимд сууж байгаа ээж төрөх гээд өвдвөл бид яаралтай арга хэмжээ авах ёстой. Хэдий ачаалал ихтэй байсан ч энэ бол бидний үүрэг.

Манайд төрөхөөс өмнөх тасаг гэж бий. Тэнд жирэмсний явцдаа дутуу төрчих гээд байгаа, эмгэгтэй хүүхэд төрөх магадлалтай ээжүүд ирж хэвтдэг. Тэр тасгийн дараалал хүртэл хэтэрчихээд байна. Бид хамгийн дээд хязгаараараа, хаана ээжүүдийг хэвтүүлэх боломжтой байна тэр тасаг бүртээ хэвтүүлж байгаа. Бүр сүүлдээ тасаг хүрэлцэхгүй болоод коридорт ор, сандал гээд аль тав тухтай зүйлсийг гаргаж өгч байна.

-Ачаалал нэмэгдчихлээ. Тэгэхээр ажиллах хүчний нөөц дутагдана даа?

-Дутагдалгүй яахав. Бид сувилагч, эмч нарыг байнга ажилд авч байна. Манайх чинь ачаалал өндөртэй, дээр нь цалин багатай. Гэхдээ яахав нэр хүнд сайтай болохоор хүмүүс ирэх юм аа. Тэгээд 2-3 сар болоод буцаад тойрохоо зуруулъя гээд хүрээд ирдэг. Яасан гэхээр “Үнэхээр их ачаалалтай байна. Энэ ачааллыг дийлэхгүй нь ээ” гэнэ. Тэгээд л гарна, тэдний орон тоог нөхөхийн тулд дахиад л шинэ ажилтан авна. Нэг тиймэрхүү урсгалаар л явж байна даа. Баасан гараг бүрийн хурал дээр дарга нар “Энэ их ачааллын үед сайн ажиллаарай. Таньж мэддэг сайн эмч, сувилагч байвал ажилд зуучлаарай” гээд байгаа. Үүнийг уриагаа болгоод ажиллаж байна.

-Ямар чиглэлийн эмч илүү шаардагдаж байна?

-Манайд одоо нярайн эмч дутагдалтай байна.

-Дээр хаягийн зөрчилтэй эхчүүд их ирдэг гэж байсан. Тэр талаар тодруулбал...?

-Хуучнаар II, III төрөх гэж байсаар байтал манайд төрнө гэж ирж байгаа ээжүүд их байна. Тэрний хажуугаар огт бичиг баримтгүй ээжүүд ч ирэх юм. Харьяаллын бус ээжүүдийгээ хүлээж авахгүй гэхээр “Та нар хүн ялгалаа. Би заавал энд төрнө” гээд асуудал гаргана. Тиймэрхүү хүмүүсийн төрөх үйл явц эхэлчихсэн бол харьяа эмнэлэг рүү нь явуулахаас өөр арга байхгүй. Иргэний үнэмлэхгүй хүмүүсийн хувьд бол ямар ч сонголтгүй авч байгаа. Ингээд л ачаалал үнэхээр их байгаад байна. Сая бүр ийм тохиолдол гарсан. “Баянзүрх дүүргийн харьяат ээж  I төрөхөд төрнө” гэж ярьж байна гэнэ. Тэгэхээр нь хүмүүс яаж тийм юм байж болох вэ гэсэн чинь “Төрөх гээд толгойг нь цухуйлгаад очихоор тэд нар авахаас яах юм” гэж яваад машиндаа төрөх шахсан гэж байгаа. Энэ мэтээр яг төрөх явц нь эхэлсэн тохиолдолд бид авах л ёстой. Хуулиндаа заагаад өгчихсөн байдаг.

-Энэ ачааллыг бууруулахын тулд ямар арга хэмжээ авбал дээр вэ?

-Олон хүчин зүйл байна. Хүүхдийн эмнэлгийн тоог нэмэх, төсөв нэмж батлах, ажиллах хүчнийг сайжруулах гээд олон арга хэмжээ авч болох байх. Гэхдээ одоогоор бид байгаа байдалдаа дасан зохицож ажиллахаас өөр арга алга.